एक जना शिक्षक ससाना नानीहरुलाई गणितको पाठ सिकाउदै थिए। त्यस दिन शिक्षकले विद्यार्थीहरुलाई दुई वटा अंकलाई कसरी जोडने भनेर सिकाउन लागेका थिए। शिक्षकले जोड भनेको के हो ? कुनै पानी दुई अंकलाई कसरी जोडने भनेर विभिन्न उदाहरणहरु प्रस्तुत गरेर सिकाए।
शिक्षकले सोचे अब फेरि आँपको उदाहरण राखेर सोध्नु पर्यो। उनले फेरि प्रश्न दिहोर्याये। भन हरी ,मैले तिमीलाई दुईवटा आँप दिन्छु, अनि फेरि दुईवटा आँप दिन्छु। तिमीसंग जम्मा कतिवटा आँप भयो ? शिक्षकलाई लाग्यो, यस पटक त हरीले पक्कै पानी सही जवाब दिनेछ। तर अफसोच हरीले फेरी पुरानी जवाब फर्कायो, पाँचवटा सर।
यस पटक त शिक्षकलाई सार्है नै रिस उठयो। उनले हरीलाई गाली गर्दै सोधे। कसरी पाँचवटा हुञ्छ। लिची चाही दुई र दुई गरेर चारवटा हुञ्छ अनी आँप चाही कसरी पाँचवटा हुञ्छ ?
अब हेरौ न, यहा को गलत छ, र को सही छ। के शिक्षक गलत छन ? गलत छैनन , किनकी दुई र दुई त चार नै हुञ्छ , होईन र ? के हरी गलत छन त, गलत छैनन , किनकी दुई र दुई चार त भयो, तर उसको ब्यागमा पहिला दखि नै एउटा आँप छ, त्यसैले चार र एउटा ब्यागमा भएको समेत गरेर पांच भयो, होइन र ?
शिक्षक टेक्निकल्ली सही थिए, किनकी दुई र दुई चार नै हुञ्छ, तर हेर्ने हो भने हरी पनी सही छन, उ प्रक्टॆकल्लि व्यवहारीक रुपले सही छन्, किनकी दुई र दुई चार आँपको पछाडी लुकेको एउटा आँप छ, जुन की शिक्षकले हेरेका थिएनन् वा हेरिरहेका थियेनन।
कथा धेरै पुरानो हो। हामी भरखरै ठाकुर राम कलेजबाट एम बी एस पास गरका थ्यौ । कहि घुमना जाने रहर भो। कहाँ जाने? पछि आफ्नै मातृभूमिको कुनै दुर्गम क्षेत्रमा जाने निर्णय भयो । दशै वितिसकेको थियो । साथीहरुबीच छलफल गर्यौं । हाम्रो मातृभूमिको कुनै पहाडी क्षेत्रमा जाऔं। ल। ओलाङचुङ गोला। नेपालको उत्तरपूर्वी कञ्चनजङ्घा क्षेत्रको दुर्गम गाउँ हो।
एका बिहानै यात्रा प्ररम्भ भो। सपना को गाउँ मा पुग्यो। अति नै सुन्दर र रमणीय दृश्य जताततै। बाटोको थकाई सबै कता गयो कता ? आखाको मनोरंजन पछि अब पेटको मनोरन्जनको व्यवस्था तिर लागियॊ।
नजिकै एउटा सानो चिया पसल थियो । हामी त्यहाँ गयौं। एउटी बुढी हजुरआमा हामीलाई हेरेर मुस्कुराउनुभयो। हामीले "नमस्ते" हजुरआमा भन्यौं। बाबुहरु तिमी कहाँबाट आयौ ? हामीले "वीरगन्जबाट, हजुरआमा" भन्यौं। त्यसपछि उनले फेरि सोधिन्। कहाँ जानू छ? कतै होइन हजुरआमा यतै घुम्न फिर्न आएका हौ।
बास बस्नु पर्छ हैन र बाबुहरू ? म कहा बस्नु भए पनि हुन्छ। एउटा सानो कोठा छ। गुन्द्री लाई दिन्छु। येतई बसम न बास हुन्न र नानीहरु? हामीले हुन्छ भंन्यौ।
एउटा मध्यमवर्गीय परिवारमा छोराले ९० प्रतिशत अंक लिएर एसईई पास गरे । मार्कसिट हेरेर खुसी हुँदै बुवाले आमालाई खीर पकाउन भन्नुभयो- तिम्रो प्यारो छोराले ९०% अंक लिएर पास गरेको छ । आमा भान्साकोठाबाट कोठामा दौडिएर आउनुभयो र भन्नुभयो, “भन, छोराको नतिजा म पनि हेर्छु । त्यतिकैमा छोराले बोल्यो, “बाबा आमालाई नतिजा किन देखाउनुहुन्छ । उनी अनपढ छिन् ।
आमाको गर्भमा हुँदा उसलाई दूधको स्वाद मन पर्दैनथ्यो । तर छोराको स्वास्थ्यका लागि ९ महिनासम्म गर्भावस्थामा दूध पिउने गर्थिन् । किनभने तिम्री आमा अनपढ हुनुहुन्छ ।
बुबाको मुखबाट यी सबै सुनेर छोराले आमालाई अँगालो हाल्यो, “आमा मैले एउटा कागजमा ९०% ल्याएको छु, तर मेरो जीवनलाई शतप्रतिशत बनाउने पहिलो शिक्षक हुनुहुन्छ । आमा, म अझै अशिक्षित छु। तपाईंसँग पीएचडी भन्दा ठूलो डिग्री छ। किनकि आज मैले मेरो आमा भित्र बस्ने शिक्षक, डाक्टर, वकिल, ड्रेस डिजाइनर र उत्कृष्ट कुकलाई भेटें। आमा, मलाई माफ गर्नुहोस्। हो, मेरी आमा अशिक्षित हुनुहुन्छ। तर यस संसारका सबै ठूला डिग्रीहरू फोहोर कागजको टुक्रा मात्र हुन्। किनभने यो संसारमा कुनै पनि मानिसको सफलताको पछाडि आमाको ठूलो योगदान हुन्छ।
सम्पुर्ण आमाहरुमा समर्पित । प्रतिलिपि / अनुवादित ……
Comments are closed